张中丞传后叙古诗赏析

朝代:唐代

作者： 韩愈

全文:

　　元和二年四月十三日夜，愈与吴郡张籍阅家中旧书，得李翰所为《张巡传》。翰以文章自名，为此传颇详密。然尚恨有阙者：不为许远立传，又不载雷万春事首尾。

　　远虽材若不及巡者，开门纳巡，位本在巡上。授之柄而处其下，无所疑忌，竟与巡俱守死，成功名，城陷而虏，与巡死先后异耳。两家子弟材智下，不能通知二父志，以为巡死而远就虏，疑畏死而辞服于贼。远诚畏死，何苦守尺寸之地，食其所爱之肉，以与贼抗而不降乎？当其围守时，外无蚍蜉蚁子之援，所欲忠者，国与主耳，而贼语以国亡主灭。远见救援不至，而贼来益众，必以其言为信；外无待而犹死守，人相食且尽，虽愚人亦能数日而知死所矣。远之不畏死亦明矣！乌有城坏其徒俱死，独蒙愧耻求活？虽至愚者不忍为，呜呼！而谓远之贤而为之邪？

　　说者又谓远与巡分城而守，城之陷，自远所分始。以此诟远，此又与儿童之见无异。人之将死，其藏腑必有先受其病者；引绳而绝之，其绝必有处。观者见其然，从而尤之，其亦不达于理矣！小人之好议论，不乐成人之美，如是哉！如巡、远之所成就，如此卓卓，犹不得免，其他则又何说！

　　当二公之初守也，宁能知人之卒不救，弃城而逆遁？苟此不能守，虽避之他处何益？及其无救而且穷也，将其创残饿羸之余，虽欲去，必不达。二公之贤，其讲之精矣！守一城，捍天下，以千百就尽之卒，战百万日滋之师，蔽遮江淮，沮遏其势，天下之不亡，其谁之功也！当是时，弃城而图存者，不可一二数；擅强兵坐而观者，相环也。不追议此，而责二公以死守，亦见其自比于逆乱，设淫辞而助之攻也。

　　愈尝从事于汴徐二府，屡道于两府间，亲祭于其所谓双庙者。其老人往往说巡、远时事云：南霁云之乞救于贺兰也，贺兰嫉巡、远之声威功绩出己上，不肯出师救；爱霁云之勇且壮，不听其语，强留之，具食与乐，延霁云坐。霁云慷慨语曰：“云来时，睢阳之人，不食月余日矣！云虽欲独食，义不忍；虽食，且不下咽！”因拔所佩刀，断一指，血淋漓，以示贺兰。一座大惊，皆感激为云泣下。云知贺兰终无为云出师意，即驰去；将出城，抽矢射佛寺浮图，矢着其上砖半箭，曰：“吾归破贼，必灭贺兰！此矢所以志也。”愈贞元中过泗州，船上人犹指以相语。城陷，贼以刃胁降巡，巡不屈，即牵去，将斩之；又降霁云，云未应。巡呼云曰：“南八，男儿死耳，不可为不义屈！”云笑曰：“欲将以有为也；公有言，云敢不死！”即不屈。

　　张籍曰：“有于嵩者，少依于巡；及巡起事，嵩常在围中。籍大历中于和州乌江县见嵩，嵩时年六十余矣。以巡初尝得临涣县尉，好学无所不读。籍时尚小，粗问巡、远事，不能细也。云：巡长七尺余，须髯若神。尝见嵩读《汉书》，谓嵩曰：“何为久读此？“嵩曰：“未熟也。“巡曰：“吾于书读不过三遍，终身不忘也。“因诵嵩所读书，尽卷不错一字。嵩惊，以为巡偶熟此卷，因乱抽他帙以试，无不尽然。嵩又取架上诸书试以问巡，巡应口诵无疑。嵩从巡久，亦不见巡常读书也。为文章，操纸笔立书，未尝起草。初守睢阳时，士卒仅万人，城中居人户，亦且数万，巡因一见问姓名，其后无不识者。巡怒，须髯辄张。及城陷，贼缚巡等数十人坐，且将戮。巡起旋，其众见巡起，或起或泣。巡曰：“汝勿怖！死，命也。“众泣不能仰视。巡就戮时，颜色不乱，阳阳如平常。远宽厚长者，貌如其心；与巡同年生，月日后于巡，呼巡为兄，死时年四十九。”嵩贞元初死于亳宋间。或传嵩有田在亳宋间，武人夺而有之，嵩将诣州讼理，为所杀。嵩无子。张籍云。

拼音:

yuán hé èr nián sì yuè shí sān rì yè, yù yǔ wú jùn zhāng jí yuè jiā zhōng jiù shū, dé lǐ hàn suǒ wéi zhāng xún chuán. hàn yǐ wén zhāng zì míng, wèi cǐ chuán pō xiáng mì. rán shàng hèn yǒu quē zhě: bù wéi xǔ yuǎn lì zhuàn, yòu bù zài léi wàn chūn shì shǒu wěi. yuǎn suī cái ruò bù jí xún zhě, kāi mén nà xún, wèi běn zài xún shàng. shòu zhī bǐng ér chù qí xià, wú suǒ yí jì, jìng yǔ xún jù shǒu sǐ, chéng gōng míng, chéng xiàn ér lǔ, yǔ xún sǐ xiān hòu yì ěr. liǎng jiā zǐ dì cái zhì xià, bù néng tōng zhī èr fù zhì, yǐ wéi xún sǐ ér yuǎn jiù lǔ, yí wèi sǐ ér cí fú yú zéi. yuǎn chéng wèi sǐ, hé kǔ shǒu chǐ cùn zhī dì, shí qí suǒ ài zhī ròu, yǐ yǔ zéi kàng ér bù jiàng hū? dāng qí wéi shǒu shí, wài wú pí fú yǐ zi zhī yuán, suǒ yù zhōng zhě, guó yǔ zhǔ ěr, ér zéi yǔ yǐ guó wáng zhǔ miè. yuǎn jiàn jiù yuán bù zhì, ér zéi lái yì zhòng, bì yǐ qí yán wèi xìn wài wú dài ér yóu sǐ shǒu, rén xiāng shí qiě jǐn, suī yú rén yì néng shù rì ér zhī sǐ suǒ yǐ. yuǎn zhī bù wèi sǐ yì míng yǐ! wū yǒu chéng huài qí tú jù sǐ, dú méng kuì chǐ qiú huó? suī zhì yú zhě bù rěn wèi, wū hū! ér wèi yuǎn zhī xián ér wèi zhī xié? shuō zhě yòu wèi yuǎn yǔ xún fēn chéng ér shǒu, chéng zhī xiàn, zì yuǎn suǒ fēn shǐ. yǐ cǐ gòu yuǎn, cǐ yòu yǔ ér tóng zhī jiàn wú yì. rén zhī jiāng sǐ, qí cáng fǔ bì yǒu xiān shòu qí bìng zhě yǐn shéng ér jué zhī, qí jué bì yǒu chǔ. guān zhě jiàn qí rán, cóng ér yóu zhī, qí yì bù dá yú lǐ yǐ! xiǎo rén zhī hǎo yì lùn, bù lè chéng rén zhī měi, rú shì zāi! rú xún yuǎn zhī suǒ chéng jiù, rú cǐ zhuō zhuō, yóu bù dé miǎn, qí tā zé yòu hé shuō! dāng èr gōng zhī chū shǒu yě, níng néng zhī rén zhī zú bù jiù, qì chéng ér nì dùn? gǒu cǐ bù néng shǒu, suī bì zhī tā chǔ hé yì? jí qí wú jiù ér qiě qióng yě, jiāng qí chuàng cán è léi zhī yú, suī yù qù, bì bù dá. èr gōng zhī xián, qí jiǎng zhī jīng yǐ! shǒu yī chéng, hàn tiān xià, yǐ qiān bǎi jiù jǐn zhī zú, zhàn bǎi wàn rì zī zhī shī, bì zhē jiāng huái, jǔ è qí shì, tiān xià zhī bù wáng, qí shuí zhī gōng yě! dàng shì shí, qì chéng ér tú cún zhě, bù kě yī èr shù shàn qiáng bīng zuò ér guān zhě, xiāng huán yě. bù zhuī yì cǐ, ér zé èr gōng yǐ sǐ shǒu, yì jiàn qí zì bǐ yú nì luàn, shè yín cí ér zhù zhī gōng yě. yù cháng cóng shì yú biàn xú èr fǔ, lǚ dào yú liǎng fǔ jiān, qīn jì yú qí suǒ wèi shuāng miào zhě. qí lǎo rén wǎng wǎng shuō xún yuǎn shí shì yún: nán jì yún zhī qǐ jiù yú hè lán yě, hè lán jí xún yuǎn zhī shēng wēi gōng jī chū jǐ shàng, bù kěn chū shī jiù ài jì yún zhī yǒng qiě zhuàng, bù tīng qí yǔ, qiǎng liú zhī, jù shí yǔ lè, yán jì yún zuò. jì yún kāng kǎi yǔ yuē: yún lái shí, suī yáng zhī rén, bù shí yuè yú rì yǐ! yún suī yù dú shí, yì bù rěn suī shí, qiě bù xià yàn! yīn bá suǒ pèi dāo, duàn yī zhǐ, xuè lín lí, yǐ shì hè lán. yī zuò dà jīng, jiē gǎn jī wèi yún qì xià. yún zhī hè lán zhōng wú wéi yún chū shī yì, jí chí qù jiāng chū chéng, chōu shǐ shè fó sì fú tú, shǐ zhe qí shàng zhuān bàn jiàn, yuē: wú guī pò zéi, bì miè hè lán! cǐ shǐ suǒ yǐ zhì yě. yù zhēn yuán zhōng guò sì zhōu, chuán shàng rén yóu zhǐ yǐ xiāng yǔ. chéng xiàn, zéi yǐ rèn xié jiàng xún, xún bù qū, jí qiān qù, jiāng zhǎn zhī yòu jiàng jì yún, yún wèi yīng. xún hū yún yuē: nán bā, nán ér sǐ ěr, bù kě wèi bú yì qū! yún xiào yuē: yù jiāng yǐ yǒu wéi yě gōng yǒu yán, yún gǎn bù sǐ! jí bù qū. zhāng jí yuē: yǒu yú sōng zhě, shǎo yī yú xún jí xún qǐ shì, sōng cháng zài wéi zhōng. jí dà lì zhōng yú hé zhōu wū jiāng xiàn jiàn sōng, sōng shí nián liù shí yú yǐ. yǐ xún chū cháng dé lín huàn xiàn wèi, hào xué wú suǒ bù dú. jí shí shàng xiǎo, cū wèn xún yuǎn shì, bù néng xì yě. yún: xún zhǎng qī chǐ yú, xū rán ruò shén. cháng jiàn sōng dú hàn shū, wèi sōng yuē: hé wéi jiǔ dú cǐ? sōng yuē: wèi shú yě. xún yuē: wú yú shū dú bù guò sān biàn, zhōng shēn bù wàng yě. yīn sòng sōng suǒ dú shū, jǐn juǎn bù cuò yī zì. sōng jīng, yǐ wéi xún ǒu shú cǐ juǎn, yīn luàn chōu tā zhì yǐ shì, wú bù jìn rán. sōng yòu qǔ jià shàng zhū shū shì yǐ wèn xún, xún yīng kǒu sòng wú yí. sōng cóng xún jiǔ, yì bú jiàn xún cháng dú shū yě. wéi wén zhāng, cāo zhǐ bǐ lì shū, wèi cháng qǐ cǎo. chū shǒu suī yáng shí, shì zú jǐn wàn rén, chéng zhōng jū rén hù, yì qiě shù wàn, xún yīn yī jiàn wèn xìng míng, qí hòu wú bù shí zhě. xún nù, xū rán zhé zhāng. jí chéng xiàn, zéi fù xún děng shù shí rén zuò, qiě jiāng lù. xún qǐ xuán, qí zhòng jiàn xún qǐ, huò qǐ huò qì. xún yuē: rǔ wù bù! sǐ, mìng yě. zhòng qì bù néng yǎng shì. xún jiù lù shí, yán sè bù luàn, yáng yáng rú píng cháng. yuǎn kuān hòu zhǎng zhě, mào rú qí xīn yǔ xún tóng nián shēng, yuè rì hòu yú xún, hū xún wèi xiōng, sǐ shí nián sì shí jiǔ. sōng zhēn yuán chū sǐ yú bó sòng jiān. huò chuán sōng yǒu tián zài bó sòng jiān, wǔ rén duó ér yǒu zhī, sōng jiāng yì zhōu sòng lǐ, wèi suǒ shā. sōng wú zi. zhāng jí yún.