更新时间:2024-11-10 17:02:02

《五代史伶官传序》

朝代:宋代

作者: 欧阳修

全文:

  呜呼!盛衰之理,虽曰天命,岂非人事哉!原庄宗之所以得天下,与其所以失之者,可以知之矣。

  世言晋王之将终也,以三矢赐庄宗而告之曰:“梁,吾仇也;燕王,吾所立;契丹与吾约为兄弟;而皆背晋以归梁。此三者,吾遗恨也。与尔三矢,尔其无忘乃父之志!”庄宗受而藏之于庙。其后用兵,则遣从事以一少牢告庙,请其矢,盛以锦囊,负而前驱,及凯旋而纳之。

  方其系燕父子以组,函梁君臣之首,入于太庙,还矢先王,而告以成功,其意气之盛,可谓壮哉!及仇雠已灭,天下已定,一夫夜呼,乱者四应,仓皇东出,未及见贼而士卒离散,君臣相顾,不知所归。至于誓天断发,泣下沾襟,何其衰也!岂得之难而失之易欤?抑本其成败之迹,而皆自于人欤?

  《书》曰:“满招损,谦得益。”忧劳可以兴国,逸豫可以亡身,自然之理也。故方其盛也,举天下之豪杰,莫能与之争;及其衰也,数十伶人困之,而身死国灭,为天下笑。夫祸患常积于忽微,而智勇多困于所溺,岂独伶人也哉!作《伶官传》。

拼音:

wū hū! shèng shuāi zhī lǐ, suī yuē tiān mìng, qǐ fēi rén shì zāi! yuán zhuāng zōng zhī suǒ yǐ dé tiān xià, yǔ qí suǒ yǐ shī zhī zhě, kě yǐ zhī zhī yǐ. shì yán jìn wáng zhī jiāng zhōng yě, yǐ sān shǐ cì zhuāng zōng ér gào zhī yuē: liáng, wú chóu yě yàn wáng, wú suǒ lì qì dān yǔ wú yuē wèi xiōng dì ér jiē bèi jìn yǐ guī liáng. cǐ sān zhě, wú yí hèn yě. yǔ ěr sān shǐ, ěr qí wú wàng nǎi fù zhī zhì! zhuāng zōng shòu ér cáng zhī yú miào. qí hòu yòng bīng, zé qiǎn cóng shì yǐ yī shǎo láo gào miào, qǐng qí shǐ, shèng yǐ jǐn náng, fù ér qián qū, jí kǎi xuán ér nà zhī. fāng qí xì yàn fù zǐ yǐ zǔ, hán liáng jūn chén zhī shǒu, rù yú tài miào, hái shǐ xiān wáng, ér gào yǐ chéng gōng, qí yì qì zhī shèng, kě wèi zhuàng zāi! jí chóu chóu yǐ miè, tiān xià yǐ dìng, yī fū yè hū, luàn zhě sì yīng, cāng huáng dōng chū, wèi jí jiàn zéi ér shì zú lí sàn, jūn chén xiāng gù, bù zhī suǒ guī. zhì yú shì tiān duàn fà, qì xià zhān jīn, hé qí shuāi yě! qǐ dé zhī nán ér shī zhī yì yú? yì běn qí chéng bài zhī jī, ér jiē zì yú rén yú? shū yuē: mǎn zhāo sǔn, qiān dé yì. yōu láo kě yǐ xīng guó, yì yù kě yǐ wáng shēn, zì rán zhī lǐ yě. gù fāng qí shèng yě, jǔ tiān xià zhī háo jié, mò néng yǔ zhī zhēng jí qí shuāi yě, shù shí líng rén kùn zhī, ér shēn sǐ guó miè, wèi tiān xià xiào. fū huò huàn cháng jī yú hū wēi, ér zhì yǒng duō kùn yú suǒ nì, qǐ dú líng rén yě zāi! zuò líng guān chuán.

《五代史伶官传序》的注译文
  • 这是一篇著名的史论。作者认为,国家的盛衰,事业的成败,主要取决于人事,取决于执政者的思想行为。并扼要提出“忧劳可庄兴国,逸豫可庄亡身”,“祸患常积于忽微,而智勇多困于所溺”等具体论断,精辟透彻,发人深省。
《五代史伶官传序》的注释
  • 本文阐明观点的主要论据,是五代后唐庄宗先盛后衰,先成后败的历史事实,例据典型而有说服力。在写法上,则欲抑而先扬,先极赞庄宗成功时意气之“壮”,再叹其失败时形势之“衰”,通过盛与衰,兴与亡,得与失,成与败的强烈对比,突出庄宗历史悲剧的根由所在,使“本其成败之迹,而皆自与人”的结论,显得更加令人信服。
返回
顶部